Op 1 januari 2020 is de Wet zorg en dwang (Wzd) in werking getreden.
Een nieuwe wet waar in de media niet heel veel aandacht aan besteed is maar waar we allemaal mee te maken (kunnen) krijgen. 2020 is een overgangsjaar, per 1 januari 2021 moeten alle zorginstellingen vrijheidsbeperkende maatregelen volgens een strak protocol hebben ingeregeld.
Vrijheidsbeperking heeft veel impact op de zorgvrager en mag alleen met de groots mogelijke zorgvuldigheid worden toegepast. De Wzd beschermt de vrijheid van zorgvragers om hun eigen leven in te richten en dat is een groot goed. Het belangrijkste uitgangspunt van de wet is:
Nee, tenzij!
Onvrijwillige zorg kan alleen worden ingezet als er sprake is van ernstig nadeel of om dit te voorkomen. Om onvrijwillige zorg in te zetten moet een stappenplan gevolgd worden. Bij iedere stap van besluitvorming is de zorgvrager en/of diens wettelijk vertegenwoordiger betrokken! Elk verzet tegen de onvrijwillige zorg moet voor een zorgverlener aanleiding zijn om te beoordelen of de zorg aangepast kan worden. Dit geldt ook voor wilsonbekwame zorgvragers. De inzet van Wzd moet zo kort mogelijk worden ingezet en moet regelmatig worden geëvalueerd.
Zodra de vrijheidsbeperkende maatregelen niet meer nodig zijn moet dit ook worden gestopt!
Om zorgvragers te beschermen zijn er in de wet kwaliteitscriteria t.b.v. vrijheidsbeperkende maatregelen bepaald:
De situatie is geanalyseerd.
De maatregel is vastgesteld na overleg met zorgvrager, omgeving, deskundige en relevante deskundige.
Er is aantoonbaar gezocht naar alternatieven.
De maatregelen en alternatieven voldoen aan de criteria van proportionaliteit, subsidiariteit en effectiviteit.
Er zijn actie ondernomen om herhaling te voorkomen.
De maatregel wordt geëvalueerd, zware maatregelingen of maatregelingen bij kinderen worden sneller geëvalueerd.
Er is een rapportage en verantwoording vastgelegd in het zorg- en ondersteuningsplan.
Er zijn negen vormen van onvrijwillige zorg:
Medische handelingen en therapeutische maatregelingen.
Beperken van bewegingsvrijheid.
Insluiten.
Uitoefenen van toezicht op betrokkene.
Onderzoek aan kleding of lichaam.
Onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag beïnvloedende middelen of gevaarlijke voorwerpen.
Controleren op aanwezigheid van gedrag beïnvloedende middelen.
Beperken van de vrijheid om het eigen leven in te richten.
Beperken van het recht op het ontvangen van bezoek.
De Wzd is dus sneller van toepassing dan je denkt….. denk maar eens aan het gebruik van bedhekken of het op de rem zetten van een rolstoel – ook dat valt vrijheidsbeperkende maatregelingen.
Naast deze negen vormen van onvrijwillige zorg zijn er ook een aantal vormen die gelijkgesteld zijn aan onvrijwillige zorg, ook al stemt de zorgvrager of wettelijke vertegenwoordiger in met deze zorg of verzet zich niet. Dit betreft het gebruik van sederende medicatie die niet volgens de richtlijn worden voorgeschreven. Deze maatregel wordt als zo ingrijpend beschouwd dat zij, ook als de zorgvrager zich er niet tegen verzet en zelfs als de vertegenwoordiger er – in het geval van wilsonbekwaamheid – mee instemt, niet zomaar in het zorgplan kunnen worden opgenomen
Onvrijwillige opname is ook geregeld in de Wzd. Er zijn 3 vormen van onvrijwillige opname:
1. Besluit tot opname en verblijf.
2. Een onvrijwillige spoedopname op grond van een inbewaringstelling.
3. Een onvrijwillige opname op grond van een rechtelijke machtiging. Stappenplan Wet zorg en dwang
De Wzd is er dus om vrijheidsbeperking tegen te gaan en gaat uit van een getrapt zorgmodel. Als het niet lukt om een vrijwillig alternatief te vinden voor de onvrijwillige zorg, wordt er steeds meer deskundigheid ingeschakeld om mee te denken. De wet beschermt zorgvragers tegen onvrijwillige zorg met een stappenplan dat waarborgt dat alle mogelijkheden voor vrijwillige zorg in beeld komen.
Dus de wet zorg en dwang raakt ons allen en het motto is Nee, tenzij!
www.maakjijookhetverschil.nl
댓글